Dofinansowanie do studiów MBA może być bez podatku

Pokrycie kosztów studiów podyplomowych – w całości lub częściowo – może stanowić dla menedżera (członka zarządu) przychód z nieodpłatnych świadczeń. W przypadku powstania takiego przychodu, spółka będzie zobowiązana do pobrania i odprowadzenia zaliczki na podatek dochodowy.

Nie zawsze jednak tego rodzaju świadczenie będzie wiązało się z przychodem – ustalenie czy przychód powstanie wymaga każdorazowo dokładnej analizy. Kluczowe znaczenie mają przede wszystkim  program studiów oraz postanowienia umowy zawartej między spółką a menedżerem.

Kiedy dofinansowanie studiów to przychód?

Zgodnie z art. 11 ust. 1 ustawy o PIT, przychodami są co do zasady otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Dla celów podatkowych, nieodpłatne świadczenie to każde działanie lub zaniechanie na rzecz innej osoby, a także wszelkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których efektem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu. Nieodpłatne świadczenie to przysporzenie majątkowe, które nie wiąże się z kosztami ani ekwiwalentem, a jednocześnie ma konkretny wymiar finansowy.

Powstanie przychodu ze świadczeń nieodpłatnych należy rozważyć przede wszystkim wtedy, gdy podatnik otrzymuje – bez obowiązku świadczenia wzajemnego – rzeczy lub prawa, bądź inne świadczenia lub też ma możliwość korzystania z tych rzeczy lub praw (w szczególności ze środków pieniężnych).

Analizując kwestię nieodpłatnych świadczeń należy odwołać się do wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 8 lipca 2014 r. (sygn. akt K 7/13). Z wyroku tego wynika, że do opodatkowania nieodpłatnego świadczenia po stronie pracownika dojdzie, jeśli zostaną spełnione łącznie trzy warunki:

˗ świadczenia zostaną spełnione za jego zgodą (skorzysta z nich w pełni dobrowolnie),

˗ zostaną spełnione w jego interesie (a nie w interesie pracodawcy),

˗ korzyść ta będzie wymierna i będzie można ją przypisać indywidualnemu pracownikowi.

Brak któregokolwiek z powyższych elementów wyklucza powstanie przychodu z nieodpłatnych świadczeń.

Chociaż powołany wyżej wyrok odnosi się do świadczeń oferowanych przez pracodawcę na rzecz pracowników, to wypracowane w nim wnioski znajdują również zastosowanie do osób fizycznych uzyskujących przychody z działalności wykonywanej osobiście.

W kontekście oceny skutków podatkowych związanych z opłaceniem studiów dla menedżera, najwięcej wątpliwości pojawia się przy:

˗ ocenie, czy udział w studiach jest obligatoryjny oraz

˗ ustaleniu kto jest głównym beneficjentem takiego świadczenia – menedżer czy spółka.

Czy udział w studiach MBA musi być obowiązkowy?

Z interpretacji podatkowych wynika, że samo zobowiązanie menedżera do podnoszenia kwalifikacji może nie wystarczyć, aby uznać, że świadczenie nie ma charakteru dobrowolnego.

Taki pogląd zaprezentowano m.in. w interpretacji podatkowej z dnia 14 marca 2025 r. nr 0115-KDIT1.4011.36.2025.2.MST, dotyczącej skutków podatkowych poniesienia przez spółkę wydatków na studia podyplomowe prezesa zarządu.

Spółka podkreślała, że dokumenty wewnętrzne obligowały prezesa zarządu do podnoszenia i poszerzania swoich kompetencji. Zawierały również postanowienie, zgodnie z którym koszty kształcenia miała ponieść spółka.

Dyrektor KIS uznał jednak, że to za mało aby wykluczyć po stronie prezesa dobrowolność w zakresie korzystania z takich świadczeń. Stwierdził również, że świadczenie zostało spełnione za zgodą prezesa, a z treści wniosku nie wynikało, aby ukończenie studiów stanowiło jeden z obligatoryjnych warunków realizacji współpracy między prezesem zarządu a spółką .

Za dobrowolnym charakterem świadczenia przemawia również sytuacja, kiedy menedżer występuje do rady nadzorczej spółki o zgodę na poniesienie lub refinansowanie kosztów podyplomówki:

Jak wskazano w treści wniosku warunkiem pokrycia przedmiotowych kosztów jest uzyskanie zgody Rady Nadzorczej. Nie sposób zatem uznać, że Prezes Zarządu nie korzysta ze świadczenia dobrowolnie, jeżeli składa wniosek i zobowiązany jest do uzyskania zgody Rady Nadzorczej w kwestii sfinansowania studiów podyplomowych EMBA .

Kto zyskuje na MBA – menedżer czy firma?

Jak wynika z licznych wypowiedzi Dyrektora KIS, wydatki na czesne za studia, których program jest ściśle związany z przedmiotem działalności spółki, leży głównie w jej interesie. Jeżeli program kształcenia jest związany bezpośrednio z obszarem działania firmy, a zdobyta wiedza przekłada się na jej efektywność operacyjną, to uzasadnione jest twierdzenie, że to spółka odnosi większą korzyść.

Fiskus niechętny MBA bez podatku

W wydawanych dotychczas interpretacjach dominuje pogląd, zgodnie z którym dofinansowanie do studiów MBA wiąże się z powstaniem przychodu po stronie menedżera .

Nowa nadzieja: MBA w interesie firmy?

W ostatnim czasie Dyrektor KIS zajął odmienne niż do tej pory stanowisko w zakresie skutków podatkowych opłacenia studiów MBA.

Co zrobić, by nie płacić PIT od MBA?

Przed podjęciem decyzji o sfinansowaniu studiów przez spółkę, konieczna jest szczegółowa analiza skutków podatkowych zarówno z perspektywy spółki, jak i samego menedżera.