W wakacje Ministerstwo Finansów udostępniło statystki dokumentów złożonych do systemu MDR. Dane ukazane są w ujęciu kwartalnym od 1 stycznia 2019 roku. Jest to dobry moment, aby przypomnieć podstawowe zasady dotyczące raportowania schematów podatkowych. Warto zauważyć, że z upływem czasu raportowanych schematów jest coraz więcej.  Niekoniecznie świadczy to o wzmożonej aktywności podatników na polu optymalizacji, ale raczej o świadomości obowiązków raportowania i kar wynikających z ich braku.

Z praktyki widzimy, że podatnicy coraz częściej wprowadzaj w swoich organizacjach odpowiednie procedury, które pozwalają im zarządzić zagadnieniem raportowania MDR.

Od 1 stycznia 2019 roku przedsiębiorcy zobowiązani są do przekazywania organom podatkowym informacji o schematach podatkowych, znanych powszechnie jako MDR (Mandatory Disclosure Rules). Głównym celem dostarczania określonych dokumentów administracji skarbowej jest usprawnienie systemu podatkowego, szybsze weryfikowanie błędów oraz skuteczne wykrywanie przypadków nieuczciwych podatników i agresywnej optymalizacji podatkowej. Dzięki temu systemowi niepożądane mechanizmy legislacyjne mogą być modyfikowane szybciej, często na korzyść podatników. Informacje przekazywane w opisywanych schematach podatkowych obejmują m.in. dane identyfikujące, przesłanki skutkujące uznaniem dokumentu za schemat, cele schematu oraz streszczenie opisu uzgodnienia stanowiącego schemat podatkowy.

Rodzaje schematów podatkowych

Przepisy MDR rozróżniają trzy rodzaje schematów, które podlegają obowiązkowi przekazywania informacji:

• schemat podatkowy na zamówienie, czyli schemat podatkowy tworzony dla indywidualnego przypadku,
• schemat podatkowy standaryzowany, czyli schemat podatkowy, który jest możliwy do wdrożenia lub udostępnienia u więcej niż jednego korzystającego, przy braku konieczności zmiany jego istotnych założeń,
• schemat podatkowy transgraniczny.

Schemat podatkowy transgraniczny powinien spełniać szereg wymogów, w tym kryterium transgraniczne, czyli schemat musi dotyczyć więcej niż jednego państwa, w tym co najmniej jednego państwa członkowskiego. Kolejnymi warunkami definiującym schemat podatkowy transgraniczny są: kryterium korzyści głównej, posiadanie dowolnej cechy rozpoznawczej, a także posiadanie szczególnej cechy rozpoznawczej. Może wystąpić taka sytuacja, że schemat podatkowy transgraniczny będzie równocześnie schematem podatkowym standaryzowanym.

Kto jest zobowiązany do raportowania schematów podatkowych?

Nowe przepisy nakładają dodatkowe obowiązki zarówno na podmioty zajmujące się doradztwem podatkowym, jak również na ich klientów. Do stosowania omawianych przepisów będą zobligowani:

• promotorzy, czyli osoby fizyczne, osoby prawne lub jednostki organizacyjna niemające osobowości prawnej, a w szczególności doradcy podatkowi, adwokaci, radcowie prawni, pracownicy banku,
• korzystający, czyli osoby fizyczne, osoby prawne lub jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, którym udostępniane jest lub u których wdrażane jest uzgodnienie, lub które są przygotowane do wdrożenia uzgodnienia lub dokonały czynności służącej wdrożeniu takiego uzgodnienia;
• wspomagający – osoby fizyczne, osoby prawne lub jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, w szczególności biegli rewidenci, notariusze, księgowi lub dyrektorzy finansowi, banki, osoby świadczące usługi prowadzenia ksiąg rachunkowych, lub inne instytucje finansowe, a także ich pracownicy, którzy przy zachowaniu staranności ogólnie wymaganej w dokonywanych czynnościach, przy uwzględnieniu zawodowego charakteru działalności, obszaru specjalizacji oraz przedmiotu wykonywanych czynności, podjęli się udzielić, bezpośrednio lub za pośrednictwem innych osób, pomocy, wsparcia lub porad dotyczących opracowania, wprowadzenia do obrotu, organizowania, udostępnienia do wdrożenia lub nadzorowania wdrożenia uzgodnienia.

Rodzaje formularzy MDR

Według ustawy wyróżnia się cztery rodzaje formularzy MDR, które przekazywane są do organów skarbowych wyłącznie drogą elektroniczną:

MDR – 1 dotyczy informacji o schemacie podatkowym,

MDR – 2 to zawiadomienie dotyczące schematu podatkowego.

MDR – 3 odnosi się do informacji o zastosowaniu schematu podatkowego.

MDR – 4 to kwartalna informacja o zastosowaniu schematu podatkowego standaryzowanego.

Statystyki

Poniżej prezentujemy statystki opublikowane przez MF. Z powodu pandemii, terminy raportowania dokumentów zostały czasowo zawieszone. Ustawowe terminy raportowania zostały wstrzymane od 31 marca 2020 r. Jednocześnie wydłużone zostały terminy ponownego raportowania transgranicznych schematów podatkowych. Od 2021 r. terminy zostały odwieszone, ale tylko w przypadku schematów transgranicznych. Łącznie do 30 czerwca 2021 roku złożono prawie 27 tys. dokumentów:

1. 1. Kwartalna informacja o liczbie złożonych dokumentów do systemu MDR od 1 stycznia 2019 r.

2. 2. Kwartalna informacja o liczbie złożonych dokumentów MDR-1 od 1 stycznia 2019 r.

3. 3. Kwartalna informacja o liczbie złożonych dokumentów MDR-2 od 1 stycznia 2019 r.

4. 4. Kwartalna informacja o liczbie złożonych dokumentów MDR-3 od 1 stycznia 2019 r.

5. 5. Kwartalna informacja o liczbie złożonych dokumentów MDR-4 od 1 stycznia 2019 r.