16 marca 2023 Fundusze europejskie

Początek 2023 roku to pierwsze konkursy w ramach nowego Programu Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki (dalej: FENG) na lata 2021 – 2027. Założeniem Programu jest budowa bardziej konkurencyjnej Europy poprzez wsparcie inteligentnej i innowacyjnej transformacji gospodarczej oraz regionalnej łączności cyfrowej. Dzięki temu przedsiębiorcy zyskają szansę na rozwój kompetencji, prowadzenie prac badawczych oraz realizację innowacyjnych inwestycji. Jednym z ważniejszych działań w ramach tego Programu jest działanie Ścieżka SMART w ramach której można dofinansować jeden projekt składający się z 7 modułów tj. przedsiębiorcy będą mogli zrealizować kilka działań – od prac B+R nad danym rozwiązaniem, aż do jego komercjalizacji.

Ścieżka SMART – główne założenia i istotne zmiany

Trwa nabór wniosków o dofinansowanie w ramach działania Ścieżka SMART, która dostępna jest zarówno dla firm z sektora MŚP, jak i dużych przedsiębiorstw, czy też konsorcjów.
Wnioski przedsiębiorstw MŚP i konsorcjów MŚP będą składane do PARP, natomiast NCBiR będzie obsługiwał nabory projektów dla dużych przedsiębiorstw i konsorcjów dużych przedsiębiorstw, MŚP i organizacji badawczych lub organizacji pozarządowych.

Nowością, w porównaniu z poprzednią perspektywą finansową, jest możliwość łączenia w jednym wniosku o dofinansowanie kilku modułów z różnych obszarów wsparcia wymienionych i opisanych poniżej:

  1. Moduły obligatoryjne (do wyboru co najmniej jeden):


  1. Moduły fakultatywne:

Przedsiębiorcy mogą uzyskać dofinansowanie na projekty linearne (poszczególne moduły wynikają z innych) lub nielinearne (moduły nie łączą się tematycznie). Należy jednak pamiętać, że dofinansowanie na wdrożenie wyników prac B+R objętych modułem B+R (projekt linearny), może zostać przekazane dopiero po pozytywnej weryfikacji wyników prac B+R przez Instytucję. Do tego czasu beneficjent ponosi wydatki na moduł wdrożenie innowacji wyłącznie ze środków własnych.

Forma dofinansowania

Wsparcie w projekcie udzielane będzie w formie dotacji bezzwrotnej (do 80% w zależności od modułu) z wyjątkiem modułu wdrożenia innowacji, gdzie przedsiębiorca otrzyma dotację warunkową, której zwrot będzie uzależniony od osiąganych przychodów z wdrożenia innowacyjnego rozwiązania. W jego ramach będzie można również częściowo finansować prace przedwdrożeniowe.

W przypadku dotacji warunkowej kwota dofinansowania (w wysokości nie większej, niż wynika to z mapy pomocy regionalnej) będzie składać się z dwóch części: bezzwrotnej oraz zwrotnej w następującej proporcji w zależności od wielkości przedsiębiorstwa:

Kategoria Część bezzwrotna dotacji Część zwrotna dotacji
Mikro oraz małe przedsiębiorstwa 50% 50%
Średnie przedsiębiorstwa 40% 60%
Duże przedsiębiorstwa 30% 70%

W zakresie części zwrotnej dofinansowania, spełnienie określonych warunków zwrotu następuje po 4 latach bieżących od zakończenia realizacji projektu. Warunek zwrotu dotacji będzie sprawdzany na podstawie sumy przychodów wygenerowanych w wyniku realizacji modułu wdrożenie innowacji. W zależności od poziomu wygenerowanych przychodów beneficjent będzie musiał zwrócić od 5 do 100% części zwrotnej dotacji.

Nowością w konkursie dla dużych przedsiębiorstw jest możliwość otrzymania dofinansowania na wdrożenie innowacji oraz koncepcja dotacji zwrotnej w tym module. Do tej pory duże przedsiębiorstwa były wykluczone w naborów wniosków dotyczących tego obszaru wsparcia.

Moduł B+R

Moduł ten jest obligatoryjny dla dużych firm, a jego zakres jest podobny do konkursu Szybka Ścieżka realizowanego w poprzedniej perspektywie finansowej. Najważniejszymi różnicami jest podniesienie limitu na podwykonawstwo do 70% kosztów kwalifikowanych modułu (w Szybkiej Ścieżce było to 60%), wyłączenie możliwości finansowania prac przedwdrożeniowych w tym module oraz zniesienia obligatoryjnego kryterium dotyczącego konieczności wdrożenia wyników prac B+R na terenie Polski.
Istotnym warunkiem jest to, iż koszty kwalifikowane modułu B+R powinny stanowić co najmniej 20% wartości całego projektu. Warunek ten powinien być spełniony w momencie zawierania umowy oraz w trakcie realizacji projektu. Nie będą więc możliwe zmiany, które skutkowałyby zmniejszeniem wartości modułu B+R poniżej obowiązującego limitu.

Dla dużych przedsiębiorstw minimalna wartość kosztów kwalifikowanych wynosi 1 mln zł, natomiast dla MŚP nie ustalono limitu.

W module B+R wskaźnik zatrudnienia pracowników będzie trzeba utrzymać minimum rok po zakończeniu prac w module B+R. Jednocześnie okres trwałości projektu (wraz z poszczególnymi modułami) zaczyna się po zakończeniu projektu, niezależnie od tego, kiedy zostaną zakończone prace w poszczególnych modułach.

Efektem modułu ma być opracowanie innowacyjnego w skali kraju rozwiązania tj. innowacji produktowej lub innowacji w procesie biznesowym dot. produkcji wyrobów lub usług (dawniej innowacja procesowa) możliwego do wdrożenia w działalności gospodarczej.

Sposób oceny wniosków o dofinansowanie oraz kryteria wyboru

Ocena wniosków odbywa się według kryteriów obligatoryjnych i punktowych (rankingujących). Nie ma etapu oceny formalnej. Dla każdego z modułów z osobna oraz dla całości projektu zostały wyznaczone poszczególne kryteria. Jednym z etapów oceny merytorycznej jest panel ekspertów. Warunkiem pozytywnej oceny jest spełnienie wszystkich kryteriów obligatoryjnych. Brak minimum punktowego (jedynie ranking na podstawie kryteriów rankingujących i ew. rozstrzygających).

Kryteria obligatoryjne wspólne dla Projektu (TAK/NIE):
1. Kwalifikowalność wnioskodawcy
2. Projekt spełnia efekt zachęty
3. Spójność projektu
4. Zdolność wnioskodawcy do finansowej realizacji projektu
5. Projekt spełnia horyzontalne zasady równości szans i niedyskryminacji
6. Projekt spełnia zasadę zrównoważonego rozwoju
7. Współpraca przedsiębiorców innych niż MŚP (dotyczy tylko dużych przedsiębiorstw)
8. Projekt obejmuje moduł obligatoryjny (B+R lub wdrożenie innowacji)
9. Zgodność z zakresem tematycznym konkursu (dot. naborów dedykowanych)
Kryteria obligatoryjne dla modułów (TAK/NIE):
Moduł B+R Wdrożenie innowacji Infrastruktura B+R Cyfryzacja Zazielenienie przedsiębiorstw Kompetencje Internacjonalizacja
1. Istota modułu Istota modułu Istota modułu Istota modułu Istota modułu Istota modułu Istota modułu
2. Budżet modułu Budżet modułu Budżet modułu Budżet modułu Budżet modułu Budżet modułu Budżet modułu
3. Wskaźniki modułu Wskaźniki modułu Wskaźniki modułu Wskaźniki modułu Wskaźniki modułu Wskaźniki modułu Wskaźniki modułu
4. Potencjał do realizacji modułu Potencjał do realizacji modułu Potencjał do realizacji modułu Potencjał do realizacji modułu Potencjał do realizacji modułu    
5. Potencjał do wdrożenia wyników modułu            
6. Zgodność KIS Zgodność KIS Zgodność KIS Zgodność KIS Zgodność KIS Zgodność KIS Zgodność KIS
7. Moduł nie dotyczy działalności wykluczonych ze wsparcia Moduł nie dotyczy działalności wykluczonych ze wsparcia Moduł nie dotyczy działalności wykluczonych ze wsparcia Moduł nie dotyczy działalności wykluczonych ze wsparcia Moduł nie dotyczy działalności wykluczonych ze wsparcia Moduł nie dotyczy działalności wykluczonych ze wsparcia Moduł nie dotyczy działalności wykluczonych ze wsparcia
8. Zgodność z przepisami dotyczącymi pomocy publicznej Zgodność z przepisami dotyczącymi pomocy publicznej Zgodność z przepisami dotyczącymi pomocy publicznej Zgodność z przepisami dotyczącymi pomocy publicznej Zgodność z przepisami dotyczącymi pomocy publicznej Zgodność z przepisami dotyczącymi pomocy publicznej Zgodność z przepisami dotyczącymi pomocy publicznej
Kryteria punktowe (rankingujące) wspólne dla projektu:
1. Innowacja w skali min. krajowej jest efektem prac B+R (0-12 pkt):
Innowacyjność produktu/procesu – najwyżej punktowana innowacja w ramach prac modułu B+R
2. Potencjał innowacji do transformacji rynku (0-5 pkt):
Transformacja albo wykreowanie nowego rynku
3. Innowacja ekologiczna na poziomie kraju (0-2 pkt):
Jedna innowacja może być punktowana albo jako ekoinnowacja, albo jako innowacja cyfrowa
4. Innowacja cyfrowa na poziomie kraju (0-2 pkt):
Jedna innowacja może być punktowana albo jako ekoinnowacja, albo jako innowacja cyfrowa
5. Współpraca w związku z projektem (0-2 pkt);
6. Społeczne znaczenie innowacji (0-2 pkt).

Umowa o dofinansowanie

Nowością jest możliwość zmiany wysokości dofinansowania przez Instytucję, przy czym koszty kwalifikowalne mogą zostać zwiększone o maksymalnie 25%, a sama wartość intensywności pomocy nie podlega zwiększeniu. Do takiej zmiany może dojść w następujących przypadkach:

• zmiany stawek podatkowych,
• zmiany wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę albo wysokości minimalnej stawki godzinowej,
• zmiany zasad podlegania ubezpieczeniom społecznym lub ubezpieczeniu zdrowotnemu lub wysokości stawki składki na ubezpieczenia społeczne lub ubezpieczenie zdrowotne,
• zmiany cen towarów i usług związanych z realizacją projektu, przy czym poziom zmiany ceny uprawniający do zmiany wysokości dofinansowania powinien wynieść co najmniej 15% w stosunku do poziomu cen tych samych towarów i usług z dnia złożenia wniosku o dofinansowanie.

Terminy naborów

Pierwszy nabór wniosków zakończy się 12 kwietnia 2023 r. Kolejne nabory wniosków będą w następujących terminach:

1. Pojedyncze MŚP oraz duże przedsiębiorstwa:
a. 13.04.2023 – 15.06.2023
b. 05.09.2023 – 31.10.2023
2. Konsorcja MŚP, dużych przedsiębiorstw i organizacji badawczych lub NGO:
a. 01.06.2023 – 31.08.2023
3. Pojedyncze MŚP oraz duże przedsiębiorstwa – projekty na rzecz dostępności:
a. 06.07.2023 – 31.08.2023

Podsumowanie

Najbliższe lata to okres rekordowych środków na realizację inwestycji w zakresie projektów badawczo-rozwojowych, wdrożenia prac B+R, zazielenienia, cyfryzacji, czy też samej infrastruktury B+R. Jest to ogromna szansa na budowę i powiększenie potencjału przedsiębiorstw, czego mogło brakować firmom w ostatnich latach. Ścieżka SMART będzie stanowić jeden z pierwszych akordów nowych funduszy europejskich w perspektywie na lata 2021-2027.

Aktualności
07
paź 2024
Fundacja rodzinna, Podatki

Instytucja fundacji rodzinnej staje się coraz popularniejszym sposobem na  zarządzanie majątkiem, w tym nieruchomościami. Dzięki wprowadzeniu przepisów o fundacji rodzinnej, […]

Czytaj więcej
27
wrz 2024
Podatki

Przepisy o grupie VAT weszły w życie prawie 2 lata temu, według danych przekazanych przez Ministerstwo Finansów na 9 września […]

Czytaj więcej
19
wrz 2024
Podatki

Estoński CIT wszedł w życie już ponad trzy lata temu (1 stycznia 2021 r.) jednak przepisy podatkowe nadal budzą duże […]

Czytaj więcej
09
wrz 2024
Fundacja rodzinna, Podatki, Prawo

Nie cichną spory w interpretacjach i w orzecznictwie, czy fundacja rodzinna może przystępować do zagranicznych spółek osobowych. Ustawa o Fundacji […]

Czytaj więcej
20
cze 2024
Podatki

Handel z krajami spoza Unii Europejskiej stanowi strategiczny krok dla polskich przedsiębiorców, którzy pragną rozwijać swoją działalność, zwiększać konkurencyjność oraz […]

Czytaj więcej