Przepisy o grupie VAT weszły w życie prawie 2 lata temu, według danych przekazanych przez Ministerstwo Finansów na 9 września 2024 takich grup w Polsce powstało tylko 40. Trudnością dla podatników jest na pewno spełnienie wymogów dotyczących powiązań – zgodnie z treścią przepisów podmioty należące do tej samej grupy VAT prowadzą działalności gospodarcze o tym samym charakterze lub prowadzą działalności gospodarcze, które mają charakter uzupełniający i są od siebie współzależne. W praktyce wyzwaniem jest również konieczność dostosowania funkcjonujących w organizacji systemów i procesów obiegu dokumentów – księgowe i działy finansowe obawiają się zmian i są często przeciwne wprowadzaniu ich w życie.

Naszym zdaniem, mimo powyższych wyzwań, korzyści wynikające z uczestnictwa w Grupie VAT są materialne i warto rozważyć wprowadzenie tego rozwiązania w grupie kapitałowej.

Największe zalety grupy VAT

Brak opodatkowania transakcji pomiędzy podmiotami

Po utworzeniu grupy VAT transakcje pomiędzy podmiotami wchodzącymi w jej skład nie są traktowane jako odrębne zdarzenia podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. W praktyce, transakcje wewnętrzne w ramach grupy VAT są neutralne pod względem VAT – podatek nie jest naliczany ani odprowadzany. Znikają więc formalne rozliczenia podatkowe między poszczególnymi członkami grupy na podstawie faktur. Oznacza to, że transakcje mogą być dokumentowane za pomocą na przykład not księgowych.

To rozwiązanie przynosi znaczące uproszczenie procesów księgowych i administracyjnych, ponieważ eliminuje potrzebę wystawiania dokumentów z VAT oraz ogranicza konieczność raportowania takich transakcji w deklaracjach podatkowych.

Należy jednak pamiętać, że pomimo zniknięcia obowiązku rozliczeń podatkiem od towarów i usług między podmiotami w grupie, każda z jednostek musi nadal prowadzić ewidencję transakcji, ponieważ obowiązek raportowania istnieje na poziomie całej grupy VAT jako jednego podatnika.

Jeden JPK – jeden zwrot VAT, czyli poprawa płynności finansowej

Niewątpliwie jedną z kluczowych zalet  grupy VAT jest możliwość wspólnego rozliczania podatku. Zamiast comiesięcznego składania deklaracji przez wszystkie podmioty, po utworzeniu grupy będzie ona  składać jeden plik JPK, taka konsolidacja pozwala na lepszą optymalizację procesów finansowych i podatkowych. Przede wszystkim wpływa to pozytywnie na płynność finansową całej grupy, ponieważ zwroty podatku są realizowane dla jednego podmiotu w jednym terminie, co skraca czas oczekiwania na dostęp do środków. Ponadto, tworzenie grupy VAT może również pomóc zminimalizować ryzyko utraty płynności wynikające z opóźnień w otrzymaniu zwrotu podatku przez poszczególne podmioty. Dodatkowo, w ramach grupy VAT transakcje pomiędzy podmiotami wchodzącymi w jej skład nie są obciążone VAT, co oznacza, że grupa może uniknąć sytuacji, w której jeden podmiot musi zapłacić podatek, a drugi czeka na jego zwrot. Dzięki temu możliwe jest znaczne obniżenie kosztów operacyjnych.

Idealne rozwiązanie dla działalności zwolnionej z VAT

Korzyść z utworzenia grupy VAT staje się szczególnie widoczna w sytuacji, gdy jeden z podmiotów prowadzi działalność zwolnioną z VAT. W takiej sytuacji, gdyby podmiot ten nie był częścią grupy VAT, musiałby płacić VAT za sprzedane towary bądź wyświadczone usługi, nie mając jednocześnie możliwości jego odliczenia ze względu na charakter swojej działalności. W ramach grupy VAT transakcje między podmiotami są neutralne pod względem podatkowym, co oznacza, że podatek nie jest naliczany od sprzedanych towarów lub usług świadczonych pomiędzy spółkami należącymi do tej samej grupy VAT.

Przekłada się to na redukcję kosztów operacyjnych, ponieważ kwoty, które bez grupy VAT byłyby wydatkowane na zapłatę podatku, pozostają w ramach grupy. Ostatecznie, zaoszczędzony podatek poprawia rentowność całej grupy, a zwłaszcza podmiotów prowadzących działalność zwolnioną z VAT, które w przeciwnym razie nie mogłyby odliczyć VAT od nabywanych usług. To rozwiązanie sprawia, że grupy VAT stają się atrakcyjnym narzędziem do optymalizacji kosztów, szczególnie dla podmiotów, które świadczą usługi zwolnione z VAT lub współpracują z jednostkami w ramach jednej struktury kapitałowej.

Grupa VAT i mechanizm podzielonej płatności – harmonijne połączenie dla optymalizacji procesów podatkowych

Mechanizm podzielonej płatności  (MPP) oznacza, że płatność za fakturę jest rozdzielana na dwie części – kwota netto trafia na rachunek bankowy sprzedawcy, kwota VAT jest przekazywana na specjalny, dedykowany rachunek VAT sprzedawcy.

Celem wprowadzenia mechanizmu jest ograniczenie nadużyć związanych z wyłudzeniami VAT oraz poprawa ściągalności podatku. W Polsce stosowanie MPP jest obowiązkowe dla wybranych transakcji, szczególnie w sektorach o podwyższonym ryzyku wyłudzeń, oraz gdy wartość faktury przekracza 15 000 zł brutto.

Jak już zostało wspomniane dla celów podatku VAT wszystkie podmioty w grupie traktowane są jako jeden podatnik. W praktyce oznacza to, że MPP nie ma zastosowania do transakcji wewnętrznych w grupie VAT, ponieważ nie ma obowiązku naliczania podatku. To zdecydowanie upraszcza i obniża koszty związane z zarządzaniem przepływami pieniężnymi w grupie, gdyż nie trzeba korzystać z rachunku VAT dla transakcji pomiędzy członkami grupy. Oznacza to, że przedsiębiorstwa mają natychmiastowy dostęp do całej kwoty transakcji, co ułatwia zarządzanie przepływami pieniężnymi i nie ma potrzeby zamrażania środków na dedykowanym rachunku VAT.

Należy pamiętać, że w przypadku transakcji z podmiotami zewnętrznymi, grupa VAT podlega jednak MPP na takich samych zasadach jak każdy inny podatnik. Choć może to generować pewne wyzwania, korzyści wynikające z funkcjonowania jako jeden podatnik w ramach grupy VAT, takie jak uproszczone rozliczenia i możliwość bardziej efektywnego zarządzania podatkiem, zwykle przewyższają te trudności.

Karolina Karbowiak
Konsultant w Accreo

Zespół Accreo jest gotowy wspierać Państwa w procesie utworzenia grupy VAT, w tym przygotowania corocznego testu powiązań, który jest kluczowy dla oceny spełnienia wymogów do utworzenia grupy. W razie potrzeby przeprowadzimy także dodatkowy test powiązań, zwłaszcza w kontekście wszelkich restrukturyzacji, reorganizacji działalności członków grupy VAT lub w przypadku sprzedaży udziałów (akcji) któregokolwiek z członków. 

Oferujemy również pomoc w wystąpieniu o interpretację indywidualną, aby potwierdzić, czy istniejące powiązania są wystarczające do utworzenia grupy VAT. Nasz zespół jest gotów także udzielić kompleksowej pomocy przy zawiązywaniu grupy, zapewniając Państwu pełne wsparcie na każdym etapie tego procesu. 

Zachęcamy do kontaktu w celu omówienia możliwości współpracy oraz dostosowania naszych usług do Państwa indywidualnych potrzeb.