Ustawa nowelizująca ustawę o VAT oraz Prawo bankowe, wprowadzająca tzw. pakiet SLIM VAT 2 została uchwalona przez Sejm 24 czerwca 2021 r. i została skierowana do dalszych prac w Senacie.

Z uchwalonej ustawy wynika, że zmiany obejmą:

• transakcje łańcuchowe – wprowadzenie regulacji, która w przypadku eksportu lub wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów określa jednoznacznie, której dostawie będzie przyporządkowana wysyłka lub transport towarów, gdy w transakcji łańcuchowej to nie nabywca lub podmiot pośredniczący organizują transport. Założeniem będzie, że jeśli transport jest organizowany przez pierwszego lub ostatniego nabywcę, to wysyłka lub transport towarów będzie przyporządkowany dostawie organizowanej przez pierwszego lub ostatniego nabywcę;
• WNT – rezygnację z warunku uzależniającego dokonanie odliczenia podatku VAT naliczonego w tym samym okresie, w którym wykazano podatek VAT należny, od wykazania podatku VAT należnego w terminie trzech miesięcy od upływu miesiąca, w którym powstał obowiązek podatkowy. W tym zakresie ustawa nowelizująca implementuje do polskiego porządku prawnego wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 18 marca 2021 r. sprawie C-895/19;
• procedurę uproszczoną – umożliwienie podatnikowi rozliczającemu podatek VAT z tytułu importu towarów w deklaracji VAT dokonanie korekty tej deklaracji w terminie 4 miesięcy, po miesiącu, w którym podatnik miał rozliczyć podatek z tytułu importu towarów, w sytuacji gdy podatnik w pierwotnej deklaracji nie rozliczył podatku VAT w prawidłowej wysokości. Natomiast w przypadku, gdy podatnik nie rozliczy podatku VAT w prawidłowej wysokości (w całości lub części) i nie złoży w terminie stosownej korekty deklaracji, utraci prawo do rozliczenia podatku w deklaracji VAT, w takiej sytuacji podatnik będzie zobowiązany do zapłaty podatku VAT wraz z odsetkami;
• ulgę na złe długi – poprzez wydłużenie do 3 lat terminu, licząc od końca roku podatkowego, w którym faktura została wystawiona, na skorzystanie z niej, a także poprzez uchylenie warunku, że podmiot, w stosunku do którego ulga na złe długi jest stosowana nie może być w momencie jest zastosowania w trakcie postępowania restrukturyzacyjnego, upadłościowego lub w trakcie likwidacji. W tym zakresie nowelizacja ustawy o VAT implementuje do polskiego porządku prawnego wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 7 grudnia 2020 r. w sprawie C-335/19;
• modyfikację definicji „państwa członkowskiego” oraz „terytorium Unii Europejskiej” w związku z opuszczeniem przez Zjednoczone Królestwo Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej Unii Europejskiej, poprzez skreślenie wyrazów odnoszących się do tego państwa w w/w definicjach;
• wydłużenie terminu na złożenie VAT-26 od samochodów używanych w 100% w działalności gospodarczej, a więc takich, w stosunku do których jest prowadzona ewidencja przebiegu pojazdu oraz, które nie są wykorzystywane w żaden sposób na użytek prywatny, do 25 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym został poniesiony pierwszy wydatek związany z takim samochodem; informacja ma być złożona nie później niż w terminie złożenia ewidencji JPK_V7/V7-K za dany miesiąc, również w odniesieniu do podatników rozliczających się kwartalnie; w przypadku niezłożenia w terminie informacji, o której mowa powyżej, uznaje się, że pojazd samochodowy jest wykorzystywany wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika dopiero od pierwszego dnia miesiąca, w którym podatnik złoży tę informację;
• rozszerzenie możliwości odliczenia podatku VAT nieodliczonego w terminie, poprzez złożenie korekty deklaracji podatkowej za okres, w którym powstało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, albo za jeden z trzech następnych okresów rozliczeniowych, a w przypadku podatnika, o którym mowa w art. 99 ust. 2 i 3 (mali podatnicy), za jeden z dwóch następnych okresów rozliczeniowych, po okresie rozliczeniowym, w którym powstało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego;
• sprzedaż nieruchomości – dopuszczenia możliwości składania zgodnego oświadczenia dostawcy i nabywcy o wyborze opodatkowania nieruchomości podatkiem VAT w samym akcie notarialnym, w efekcie proponowane rozwiązanie stanowi alternatywę dla podatników VAT w stosunku do dotychczasowego rozwiązania – obowiązku złożenia najpóźniej przez dniem dokonania dostawy budynku, budowli lub ich części oświadczenia o wyborze opodatkowania właściwemu dla nabywcy naczelnikowi urzędu skarbowego;
• uregulowania kwestii uwalniania środków przeksięgowanych z zamykanego rachunku VAT na tzw. rachunek techniczny prowadzony przez bank; wskazano, że podatnik może wystąpić do Naczelnika Urzędu Skarbowego z wnioskiem o wydanie zgody na wypłatę środków należących do niego i zdeponowanych na rachunku technicznym;
• wprowadzenia możliwości wydania zgody na uwolnienie środków z rachunku VAT, jeżeli posiadane przez podatnika zaległości podatkowe zostały odroczone lub rozłożone na raty, co ma na celu ułatwienie uzyskania płynności finansowej u podmiotów, w stosunku do których zastosowano ulgi w spłacie zobowiązań podatkowych.

Zgodnie z postanowieniami ustawy, zakładane zmiany mają zasadniczo wejść w życie 1 października 2021 r.

Etap legislacyjny ustawy: 28 czerwca 2021 r. – ustawa została skierowana do senackiej Komisji Budżetu i Finansów Publicznych.