Objaśnienia zostały wydane na podstawie art. 14n par.1 pkt 2 Ordynacji podatkowej, co oznacza, że zastosowanie się przez podatnika do treści tych objaśnień nie może działać na niekorzyść osoby, która się do niej zastosowała. Powodem ich wydania była chęć wyjaśnienia brzmienia przepisów, które zostały wprowadzone do polskiego ustawodawstwa szybko i bez przeprowadzenia szerokich konsultacji publicznych. Jak podkreślił wiceminister finansów Jan Sarnowski, przepisy o randze rozporządzeń i ustaw zostały wdrożone, by ułatwić firmom utrzymanie się na rynku w czasie i po pandemii COVID-19, jednak z uwagi na pojawiające się pytania dotyczące sposobu zastosowania przepisów resort zdecydował się o wydaniu odpowiedzi w formie objaśnień podatkowych.

Najwięcej nowości wprowadziła ustawa z 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych – tzw. tarcza antykryzysowa 1.0. Kolejne ustawy doprecyzowały wprowadzone już regulacje lub je poszerzały. W objaśnieniach resortu finansów znaleźć można w szczególności opisy zmian podatkowych dotyczących m.in.:

• opodatkowania przekazanych darowizn w celu walki ze skutkami COVID-19,
• nowych zwolnień z podatku PIT,
• wydłużenia niektórych terminów podatkowych,
• wstecznego rozliczania strat podatkowych PIT i CIT,
• opodatkowania czynszów od najmów w świetle nowych przepisów o COVID-19,
• preferencji i zmian w podatku PIT.

Ministerstwo Finansów w opublikowanym dokumencie podkreśliło, że co do zasady wszystkie wydatki poniesione przez podatnika w związku z epidemią, mogą być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów. Chodzi tutaj zarówno o wydatki poniesione w trakcie epidemii, jak i te poniesione wcześniej, ale bez spodziewanego efektu ze względu właśnie na epidemię (np. spotkania biznesowe czy szkolenia). Podkreślono także, że przekazane przez osoby fizyczne lub przedsiębiorców darowizny (zarówno na cele walki ze skutkami COVID-19, jak i na wsparcie oświaty) w okresie od stycznia do kwietnia podlegają odliczeniu w wysokości 200% darowizny, w maju – w wysokości 150% darowizny, a pozostałe – w wysokości 100% darowizny.

Objaśnienia regulują także kwestię preferencji dotyczącej umożliwienia podatnikom podatku CIT oraz PIT odliczenia od dochodu będącego podstawą obliczenia zaliczki kosztów kwalifikowanych ponoszonych na prowadzenie działalności badawczo-rozwojowej, której celem jest opracowanie produktów niezbędnych do przeciwdziałania COVID-19. Zgodnie z zapisami Tarczy Antykryzysowej podatnikom przysługuje możliwość pomniejszania zaliczki na podatek dochodowy obliczanej w ciągu roku w przeciwieństwie do obecnie funkcjonującej ulgi B+R zakładającej taką możliwość dopiero po zakończenia roku podatkowego. Stawkę 5% podatku można zastosować począwszy do kwalifikowanych dochodów z IP osiągniętych od marca 2020 r.