Celem podatku minimalnego jest opodatkowanie podmiotów, które do tej pory nie wykazywały dochodu do opodatkowania lub wykazywany dochód przyjmował niczym nieuzasadnione, symbolicznie niskie wartości.
W poniższym artykule przedstawiamy Państwu najważniejsze kwestie związane z zakresem zastosowania nowej formy opodatkowania. Problemy te wynikają w głównej mierze z wielu odrębności jakie przewidują przepisy o minimalnym podatku dochodowym od osób prawnych, w porównaniu z ogólnymi zasadami opodatkowania. W celu zapoznania się z istotą podatku minimalnego od osób prawnych, zapraszamy do lektury.

1. Zakres zastosowania
W myśl ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (dalej „Ustawa o CIT”), minimalnym podatkiem dochodowym, zwanym także „podatkiem od straty”, obciążeni będą podatnicy posiadający siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegający obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania oraz podatkowe grupy kapitałowe. Prowadzi to do wniosku, iż podatkiem objęte mogą zostać wszelkiego typu spółki opodatkowane podatkiem CIT, które alternatywnie w ramach wyniku podatkowego:
A) poniosły stratę z działalności operacyjnej;
B) wykazały dochodowość z działalności operacyjnej na poziomie nieprzekraczającym 2% przychodów.
Z uwagi na powyższe, zyski lub straty ze źródła kapitałowego nie będą miały wpływu na opodatkowanie podatkiem minimalnym. Ustawodawca przewiduje również szereg odstępstw od ogólnych zasad obliczania wysokości dochodów lub straty.

2. Jak wygląda opodatkowanie minimalnym podatkiem dochodowym
Ustawa o CIT przewiduje dwa alternatywne sposoby obliczania podstawy opodatkowania. Według metody standardowej podstawę opodatkowania stanowi suma:
A) kwoty odpowiadającej 1,5% wartości przychodów ze źródła przychodów innych niż z zysków kapitałowych osiągniętych przez podatnika w roku podatkowym;
B) części kosztów finansowania dłużnego poniesionych na rzecz podmiotów powiązanych;
C) części kosztów usług doradczych, badania rynku, usług reklamowych itp., a także związanych z korzystaniem lub nabyciem praw do korzystania z praw, jak np. prawa autorskie lub prawa własności przemysłowej oraz kosztów przeniesienia ryzyka niewypłacalności dłużnika z tytułu pożyczek i im podobnych.
Niemniej jednak, podatnik może przyjąć uproszczoną metodę obliczania podstawy opodatkowania, zgodnie z którą podstawę opodatkowania stanowi kwota odpowiadająca 3% wartości osiągniętych przez podatnika w roku podatkowym przychodów z działalności operacyjnej. O wybraniu tej metody należy zawiadomić właściwy organ podatkowy w zeznaniu podatkowym CIT.
Dokonując wyboru metody obliczania podstawy podatkowania warto skorzystać z opinii eksperta, który zaoferuje pomoc w wyborze tej najbardziej korzystnej dla podatnika.
Stawka podatku wynosi 10% podstawy opodatkowania obliczonej na zasadach powyższych.

3. Zwolnienia od opodatkowania
Ustawodawca, zdając sobie sprawę z dotkliwości opisywanych regulacji dla niektórych podatników, ukonstytuował w ustawie o CIT szereg zwolnień podmiotowych na gruncie podatku minimalnego. Ustawa opisuje piętnaście kategorii podatników zwolnionych podmiotowo, wśród których należy wyróżnić m.in. małych podatników w rozumieniu ustawy o CIT, podatników rozpoczynających działalność w danym roku podatkowym działalność gospodarczą (zwolnienie obejmuje rok rozpoczęcia działalności oraz dwa lata podatkowe bezpośrednio po nim następujące) lub podatników będących przedsiębiorstwami finansowymi.

4. Obowiązki związane z wprowadzeniem podatku minimalnego
Jeżeli dany podatnik nie przynależy do jednej z enumeratywnie wymienionych w ustawie o CIT kategorii podmiotów zwolnionych od opodatkowania podatkiem minimalny, zasadnym jest rokroczne weryfikowanie, czy spełnia on przesłanki kwalifikujące do opodatkowania podatkiem minimalnym.
W przypadku stwierdzenia, iż podatnik objęty jest zakresem opodatkowania, ustawa zobowiązuje go do samodzielnego obliczenia podstawy opodatkowania, kwoty odliczeń, kwoty podatku minimalnego oraz jego wpłacenia do właściwego urzędu skarbowego wraz ze składanym zeznaniem podatkowym w terminie do końca trzeciego miesiąca roku podatkowego następującego po roku podatkowym, którego obowiązek podatkowy dotyczy. Jednak w tej materii ustawodawca nie zobowiązuje podatnika do wpłaty zaliczek na podatek minimalny, co prowadzi do wniosku, iż podatnik jest zobligowany do zapłaty podatku w pełnej wysokości wraz ze złożeniem zeznania na cele podatku CIT.

5. Podsumowanie
W celu przygotowania się na nadchodzące zmiany prawne nasi eksperci przedstawią:
• najistotniejsze warunki kwalifikujące podatnika do opodatkowania podatkiem minimalnym;
• rozwiązania przewidziane przez ustawodawcę, pozwalające na obniżenie podstawy opodatkowania, a w konsekwencji należnej kwoty podatku;
• przesłanki korzystania z odliczeń i zwolnień podatkowych;
• optymalną ścieżkę dokonywania rozliczeń podatkowych z organami podatkowymi.