Pod koniec 2021 roku została opublikowana nowelizacja Rozporządzenia Rady Ministrów z 28 sierpnia 2018 r. w sprawie pomocy publicznej udzielanej niektórym przedsiębiorcom na realizację nowych inwestycji. Rozporządzenie to reguluje działalność przedsiębiorstw w ramach tzw. Polskiej Strefy Inwestycji. Głównym celem wprowadzonych zmian przez ustawodawcę jest zwiększenie atrakcyjności realizacji inwestycji na terenie Polski. Zmiany mają na celu również dostosowanie dokumentów krajowych do znowelizowanych przepisów unijnych regulujących regionalną pomoc publiczną. Ustawodawca w znowelizowanym dokumencie sprecyzował niektóre przepisy, które wzbudzały wątpliwości przedsiębiorców ubiegających się o wsparcie.

Jedną z korzystnych zmian jaka została wprowadzona w nowym dokumencie jest możliwość obniżenia minimalnych nakładów inwestycyjnych na realizację tzw. reinwestycji o 50%. Poprzez reinwestycję należy rozumieć inwestycję polegającą na zwiększeniu zdolności produkcyjnej istniejącego przedsiębiorstwa, dywersyfikacji produkcji zakładu poprzez wprowadzenie produktów uprzednio nieprodukowanych lub zasadniczej zmianie procesu produkcyjnego istniejącego zakładu. Warto jednak zaznaczyć, że obniżka ta dotyczy jedynie średnich i dużych przedsiębiorstw, z wyjątkiem dużych przedsiębiorstw realizujących inwestycje na terenie województwa dolnośląskiego, wielkopolskiego oraz obszaru regionu warszawskiego stołecznego.

Dobrą informacją dla średnich przedsiębiorstw jest fakt, iż minimalny próg nakładów inwestycyjnych został obniżony o dodatkowe 10%, tak więc minimalne nakłady inwestycyjne dla tych przedsiębiorstw mogą zostać zredukowane o 90%.

Co ważne, zarówno zapisy powyżej, jak i te dotyczące reinwestycji, będą obowiązywać jedynie przez 12 miesięcy, tj. do 1 stycznia 2023 r.

Mało atrakcyjną kwestią jest zmiana w zakresie kwoty nakładów inwestycyjnych, których poniesienie przedsiębiorca deklaruje. Dotychczas w decyzji o wsparciu wskazywane były maksymalne koszty nowej inwestycji stanowiące 130% nakładów inwestycyjnych, których poniesienie planował przedsiębiorca. Aktualnie obowiązujące przepisy wyłączają taką możliwość – w decyzji o wsparciu wskazana będzie wyłącznie 100% kwota nakładów inwestycyjnych, których poniesienie przedsiębiorca zadeklaruje. Oznacza to, iż w przypadku przekroczenia zadeklarowanej kwoty, pozostałe wydatki zostaną uznane za niekwalifikowane.

Inną, niekorzystną z punktu widzenia przedsiębiorców zmianą, jaka została wprowadzone przez nowe przepisy jest brak możliwości sumowania nakładów kwalifikowanych i dwuletnich kosztów pracy nowej inwestycji. Oznacza to, iż przy ubieganiu się o wydanie decyzji o wsparciu, przedsiębiorcy na potrzeby wykazania poniesienia minimalnej puli wydatków kwalifikowanych, nie będą mogli sumować nakładów inwestycyjnych i dwuletnich kosztów pracy nowej inwestycji.

Z punktu widzenia przedsiębiorców korzystną zmianą, jaka została wprowadzona, jest możliwość wliczenia do wydatków kwalifikowanych kosztów związanych z najmem lub dzierżawą. Co ważne, aby te koszty były kwalifikowane, duży przedsiębiorca musi je ponieść wyłącznie w okresie 5 lat licząc od dnia zakończenia nowej inwestycji, zaś w przypadku mikro, małych lub średnich przedsiębiorców okres ten wynosi 3 lata.

Od 2022 roku obowiązują nowe limity dotyczące pomocy regionalnej, w związku z tym ustawodawca zdecydował się doprecyzować okres na jaki jest wydawana decyzja o wsparciu. W przypadku przedsiębiorstw realizujących inwestycję na terenie województwa dolnośląskiego, wielkopolskiego lub w gminach należących do regionu warszawskiego stołecznego, decyzja o wsparciu będzie wydawana na okres 10 lat. Jeśli zaś chodzi o przedsiębiorstwa, które będą realizować inwestycję na obszarze o maksymalnej intensywności pomocy publicznej wynoszącej 30% lub 40%, wtedy decyzja o wsparciu będzie wydawana na 12 lat. W przypadku zaś lokalizowania nowej inwestycji w regionie o maksymalnej intensywności pomocy publicznej wynoszącej 50%, decyzja o wsparciu wydana zostanie na 15 lat.

Istotne zmiany zaszły także w katalogu kryteriów jakościowych. Ustawodawca zrezygnował z kryterium dot. osiągnięcia odpowiedniego poziomu sprzedaży poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz utworzenia centrum nowoczesnych usług dla biznesu o zasięgu wykraczającym poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. W zamian za to wprowadzono 4 nowe kryteria dot. wykorzystania potencjału zasobów ludzkich, tworzenia powiązań regionalnych, robotyzacji i automatyzacji procesów oraz inwestycji w odnawialne źródła energii. Dodatkowo, w nowych zapisach doprecyzowano, że przedsiębiorca ubiegający się o wsparcie, dla obszarów o maksymalnej intensywności pomocy publicznej 40%, powinien zadeklarować realizację minimum 5 kryteriów jakościowych.

Kolejna zmiana to uzupełnienie listy średnich miast tracących funkcje społeczno-gospodarcze (tzw. miasta SOR) o kolejne miasta, takie jak: Głogów, m. Legnica, Świdnica, Świecie, Lubartów, Łuków, Łask, Opoczno, Lębork, Chojnice, m. Piekary Śląskie, m. Siemianowice Śląskie, Zawiercie, Ostróda, Iława, Chodzież, Stargard.

Doprecyzowano wymóg poniesienia minimalnych nakładów inwestycyjnych w wysokości co najmniej 10 mln PLN niezależnie od stopy bezrobocia w powiecie, w którym realizowana jest inwestycja, w przypadku, gdy większa część terenu, na którym zrealizowana zostanie inwestycja, jest położona w

• mieście średnim tracącym funkcje społeczno-gospodarcze,
• gminie, na terenie której położone jest miasto, o którym mowa w pkt 1, lub
• gminie graniczącej z gminą, o której mowa w pkt 2, lub miastem, o którym mowa w pkt 1.

Ostatnią zmianą na jaką warto zwrócić uwagę jest nowy wzór wniosku o wydanie decyzji oraz lista wymaganych załączników. Obecnie do wniosku o wydanie decyzji wymagane jest m.in. załączenie planu finansowego, źródeł finansowania przedsięwzięcia oraz rachunku wyników i prognozę bilansu – w projekcji na okres minimum 5 lat.

Podsumowując, część zmian wprowadzonych w rozporządzeniu, może zachęcić przedsiębiorców do ubieganie się o pomoc publiczną w ramach PSI. Niestety, ze względu na konieczność dostosowania regulacji krajowych do zmian wprowadzonych w przepisach dot. regionalnej pomocy publicznej na poziomie wspólnotowym, część zmian negatywnie wpłynie na możliwość ubieganie się o wsparcie przez duże przedsiębiorstwa zlokalizowane w wybranych województwach. Istotną zaletą nowelizacji rozporządzenia jest doprecyzowanie aspektów, które były niejednoznaczne, co w znaczny sposób może ułatwić proces ubieganie się o pomoc publiczną w ramach PSI.